نام رسمی کشور :
ایالات متحده آمریکا
(United States of America)
پایتخت : واشینگتن
زبان رسمی : انگلیسی (رسمی) ،اسپانیایی (به عنوان زبان اول ، 6%)
نوع حکومت : جمهوری فدرال
مذهب : کاتولیک رومی (23%)، باپتیست (10%)، متدیست (5%)، لوتری (3%)، یهودی (2%)، ارتودوکس (2%)، پرسبتریایی (2%)، مورمن (2%).
واحد پول : دلار آمریکا
عضویت : سازمان ملل متحد، پیمان آتلانتیک شمالی، سازمان کشورهای امریکایی، کنفرانس امنیت و همکاری در اروپا، گروه هفت، قرارداد تجارت آزاد امریکای شمالی، آنزوس
جمعیت : 293,027,571 نفر (July 2004 est)
روز استقلال :
شهرهای عمده : نیویورک, لوس آنجلس, شیکاگو, سان فرانسیسکو, دیترویت, بستون, دالاس, هوستون, میامی, آتلانتا, سان دیگو, فینیکس, دنور, شارلوت, لاس وگاس
امید طول عمر : 75 سال
رشد سالانه جمعیت : 0.92% درصد (July 2004 est
نژاد :
مساحت : 9,631,418 کیلومتر مربع
خط ساحلی : 19924 کیلومتر
مختصات جغرافیایی : 38درجه و 00 دقیقه شمالی و97 درجه و 00 دقیقه غربی
نقشه جفرافیایی
نقشه سیاسی
حکومت : کنگره آمریکا متشکل از مجلس سنا و مجلس نمایندگان است. مجلس سنا 100 عضو(2 نفرازهرایالت دارد )که با رأی تمامی افراد بالغ برای 6 سال انتخاب میگردند. هر دو سال یک سوم سناتورها بازنشسته میشوند. 435 عضو مجاس نمایندگان برای دورذه دو ساله از حوزههای انتخاباتی تک نمایندهای به طور مستقیم انتخاب میگردند. اعضای بدون حق رأی این مجلس از بخش کلمبیا، گوام، پوار توریکو، جزایر ویرجین آمریکا و ساموآی آمریکا انتخاب میشوند. قدرت اجرایی فدرال در اختیار رئیس جمهور است . این شخص حد اکثر برای دو دوره چهار ساله خدمت می کند. نامزدهای ریاست جمهوری به یک سری انتخابات مقدماتی ایالتی تن در می دهند تا هر کدام از احزاب بتوانند نامزدی مرجع را بر گزینند . رئیس جمهور و معاون رئیس جمهور را هیات انتخاباتی متشکل از نمایندگان متعهد به پشتیبانی از نامزدهای خاص ریاست جمهوری انتخاب می کند. این هایات با رای تمامی افراد بالغ انتخاب میشود. رئیس جمهور با تائید مجلس سنا ، کابینه وزیران را انتصاب می کند. هر کدام از50 ایالت قانون اساسی، هیات مقننه و اختیارات وسیع مجزای خود را دارد. قدرت اجرایی هر ایالت در دست فرماندار است که با رای عمومی انتخاب میشود . ? احزاب عمده سیاسی عبارتند از : • حزب دموکرات • حزب جمهوری خواه. ? ایلات آمریکا نام ایالت مساحت(کیلومتر مربع) مرکز تاریخ پیوستن به اتحاد مخفف نام ایالت آرکانزاس 137,754 لیتل راک 15ژوئن 1836 به عنوان بیست و پنجمین ایالت Ark آریزونا 295,259 فینیکس 14فوریه 1912 به عنوان چهل و هشتمین ایالت Ariz آلاباما 133,915 مونتگومری 14دسامبر 1819 به عنوان بیست و دومین ایالت Ala آلاسکا 1,530,693 جونو 3 ژانویه 1959 به عنوان چهل و نهمین ایالت مخفف ندارد آیداهو 216,430 بویزی 3ژانویه 1890 به عنوان چهل و سومین ایالت مخفف ندارد آیوا 145,752 دموینز 28 دسامبر 1846 به عنوان بیست و نهمین ایالت Ia اورگن 251,418 سیلم 14 فوریه 1859 به عنوان سی و و سومین ایالت Ore اوکلاهما 181,185 اوکلاهما سیتی 16 نوامبر 1907 به عنوان چهل و ششمین ایالت Okla اوهایو 115,998 کلمبوس 1 مارس 1803 به عنوان هفدهمین ایالت مخفف ندارد ایلی نوی 149,885 اسپرینگ فیلد 3 دسامبر 1818 به عنوان بیست و یکمین ایالت Iu ایندیانا 94,309 ایندیاناپلیس 11 دسامبر 1816 به عنوان نوزدهمین ایالت Ind پنسیلوانیا 119,251 هاریسبرگ 12دسامبر 1787 به عنوان دومین ایالت Pa تکزاس 691,027 آستین 29 دسامبر 1845 به عنوان بیست و هشتمین ایالت مخفف ندارد تنسی 109,152 ناشویل 1 ژوئن 1796 به عنوان شانزدهمین ایالت Tenn جورجیا 152,576 آتلانتا 2 ژانویه 1788 به عنوان چهارمین ایالت Ga داکوتای جنوبی 199,730 پیر 2 نوامبر 1889 به عنوان چهلمین ایالت SD داکوتای شمالی 183,117 بیسمارک 2 نوامبر 1889 به عنوان سی و نهمین ایالت ND دلاویر 5,292 دو ور 7 دسامبر 1787 به عنوان اولین ایالت Del رود آیلند 3,139 پراویدنس 29 مه 1790 به عنوان سیزدهمین ایالت RI فلوریدا 151,939 تالاهاسی 3 مارس 1845 به عنوان بیست و هفتمین ایالت Fla کارولینای جنوبی 80,582 کلمبیا 23 مه 1788 به عنوان هشتمین ایالت SC کارولینای شمالی 136,412 رالی 21 نوامبر 1789 به عنوان دوازدهمین ایالت NC کالیفرنیا 411,047 ساکرامنتو 9 سپتامبر 1850 به عنوان سی و یکمین ایالت Calif کانتیکات 12,997 هارتفورد ژانویه 1788 به عنوان پنجمین ایالت Conn کانزاس 213,096 توپکا 29 ژانویه 1861 به عنوان سی و چهارمین ایالت Kan کلرادو 269,594 دنور 1 اوت 1876 به عنوان سی و هشتمین ایالت Colo کنتاکی 104,659 فرانکفورت ژوئن 1792 به عنوان پانزدهمین ایالت Ky لوئیزیانا 123,667 باتون روژ 30 آوریل 1812 به عنوان هیجدهمین ایالت La ماساچوست 21,455 بستون فوریه 1788 به عنوان ششمین ایالت Mass مریلند 27,091 ناپلیس 28 آوریل 1788 به عنوان هفتمین ایالت Md مونتانا 280,847 هلنا 8 نوامبر 1889 به عنوان چهل و یکمین ایالت Mont میزوری 180,514 جفرسون سیتی 10 اوت 1821 به عنوان بیست و چهارمین ایالت Mo می سی سی پی 123,514 جکسون 10دسامبر 1817 به عنوان بیستمیم ایالت Miss میشیگان 251,493 لانسینگ 26 ژانویه 1837 به عنوان بیست و ششمین ایالت Mich مین 86,156 آکوستا 15 مارس 1820 به عنوان بیست و سومین ایالت Me مینه سوتا 224,329 سنت پل 11 مه 1858 به عنوان سی و دومین ایالت Minn نبراسکا 200,349 لینکن 1 مارس 1867 به عنوان سی و هفتمین ایالت Nebr نوادا 286,352 کارسون سیتی 31کتبر 1864 به عنوان سی و ششمین ایالت Nev نیوجرزی 20,168 ترنتون 18دسامبر 1787 به عنوان سومین ایالت Nj نیومکزیکو 314,924 سانتافه 6 ژانویه 1912 به عنوان چهل و هفتمین ایالت NM نیو همپشیر 24,023 کنکورد 21وئن 1788 به عنوان نهمین ایالت NH نیویورک 136,583 آلبانی 6 ژوئیه 1788 به عنوان یازدهمین ایالت NY واشینگتن 229,429 المپیا نوامبر 1889 به عنوان چهل و دومین ایالت Wash وایومینگ 253,324 شاین 10ژوئیه 1890 به عنوان چهل و چهارمین ایالت Wyo ورمونت 24,900 مونت پلیر 4 مارس 1791 به عنوان چهاردهمین ایالت Vt ویرجینیا 105,586 ریچموند 26 ژوئن 1788 به عنوان دهمین ایالت Va ویرجینیایی غربی 62,758 چارلستون 20 ژوئن 1863 به عنوان سی و پنجمین ایالت Wva ویسکانسین 171,496 مدیسن 29 مه 1848 به عنوان سی امین ایالت Wise هاوائی 16,760 هونولولو اوت 1959 به عنوان پنجاهمین ایالت مخفف ندارد یوتا 219,887 سالت لیک سیتی 4 ژانویه 1896 به عنوان چهل و پنجمین ایالت مخفف ندارد بخش فدرال__(بخش کلمبیا) 179 واشینگتن DC
آموزش : میزان باسوادی: 97% سنین تحصیل اجباری: 7 تا 16 (در بیشتر ایالات تعداد دانشگاه: 658 دانشگاه و 980 کالج همطراز با دانشگاه.
دفاع : کل نیروهای مسلح: 600/910/1 به علاوه 700/721/1 ذخیره (1993). خدمت سربازی : ندارد، هرچند در زمان جنگ افراد منتخب فراخوانده میشوند.
جغرافیا : جلگه ساحلی آتلانتیک در سراسر طول ساحل شرقی، از جمله شبه جزیره پست فلوریدا و سر تا سر ساحل خلیج مکزیک ، جایی که عرض آن تا 800 کیلومتر به دور از ساحل می رسد، امتداد دارد. در غرب این جلگه سینه کش کوههای بلور ریج با شیبی تند قرار دارد که شرقی ترین بخش کوههای پر درخت آپالاش را تشکیل می دهد. کوههای آپالاش از شمال تا جنوب در حدود 2400 کیلومتر امتداد دارد و ارتفاع آنها تا 2037 متر در قله میچل می رسد. بزرگترین ناجیه طبیعی ایالات متحد آمریکا جلگه وسیع داخلی است که ورود می سی سی پی و شاخه های اصلی اش از جمله رودهای میزوری ، آرکانزاس، نبراسکا، اوهایو و رد در آن جریان دارد. اسن زمین پست از دریاچه های بزرگ در شمال تا جلگه ساحلی در جنوب و از کوههای راکی در غرب تا کوههای آپالاش در شرق وسعت دارد. ناحیه سنترال لوندز – بخش شرقی زمین پست مذکور – مناطق کشت پنبه در جنوب و ذرت در شمال را در بر دارد و ناحیه گریت پلینذ – بخش غربی و حشک تر زمین پست مذکور – از حدود 480 کیلومتری غرب می سی سی پی شروع میشود . غرب ایالات متحد آمریکا مرتفع ترین ناجیه این کشور است, و شامل کوههای راکی در شرق و رشته کوههای کاسکید، سیئرا نودا و ساحلی در غرب است. ادامه این کوهها در شمال از کانادا می گذرد و تا ساحل آلاسکا ادامه دارد. منطقه کوهستانی غرب به ویژه در طول خط گسله سان آندرثاس در کالیفرنیا در معرض زمین لرزه قرار می گیرد. 20 جزیره هاوایی – در اقیانوس آرام – در اصل آتش فشانی است و دارای آتش قشان های فعال است. زندگی گیاهان خودرو در آمریکا از گیاهان سرد و بی درخت آلاسکا تا مناطق استوایی هاوایی وسعت تنوع دارد، و شامل جنگل کاج در شمال غربی ، بوته زار مدیترانه ای در شمال غرل کالیفرنیا، استپ و بیابان در غلات انترمونتانه، و چمنزارهای گریت پلین است. ? رودهای مهم: می سی سی پی ( با میزوری و رد ، راک) ریوگراند، یوکان ( بانیسوتلین) ، آرکانزاس، کلردو ، اوهایو ( باالاگنی) ، رد ، کلمبیا. ? آب و هوا: در آمریکا از نظر آب و هوا تفاوتهای بسیار منطقه ای هست. کوههای پست ساحل اقاینوس آرام در شمال غرب مرغوبترین منطقه امریکاست. سواحل کالیفرنیا آب و هوای مدیترانه ای گرمی دارد. اوضاع بیابانی یا شبیه بیابانی در دره های مناطق کوهستانی غالب است. در جلگه های بزرگ قاره ای (گریت پلینز) 250 تا 750 میلی متر در سال می بارد. در حالی که ستنرال لواندز به طرف شرق منطقه داخلی قاره معتدل درجات دما روی می دهد. شرق کشور کلا شرق مرطوب و دما در ناحیه شبه استوایی فلواریدا بالاتر است. سواحل آلاسکا آب و هوای سرد و دریایی دارد در حالی که در شمال و مناطق مرکزی قطبی است. هاوایی با دمای بالا و تنوع کم فصلی آب و هوای اقیانوس آرام را دارد.
اقتصاد : مقاو ایالات متحد آمریکا به عنوان بزرگترین قدرت اقتصادی جهان را ژاپن به خطر انداخته است و آمریکا در تولید بیشتر محصولات به غیر از نفت، مواد شیمیایی ، برخی از فلزات و ماشیت آلات و کاغذ روزنامه خودکفاست. کشاورزی کاملا مکانیزه است و مازاد بسیاری را برای صادرات تولید می کند. کشتهای عمده، شامل ذرت ، گندم ، سویا، نیشکر، جو، پنبه، سیب زمینی و انواع زیاد میوه ( از جمله مرکبات از فلوریدا و کالیفرنیا) است. بیش از یک جهارم مساحت آمریکا زمین چراگاهی است پرورش گاو و گوسفند در ناحیه گریت پلینز با اهمیت است. درختزارها بیش از 30% مساحت کشور را تشکیل می دهد و اساس دومین صنعت چوب بزرگ جهان است. آمریکا منابع طبیعی بزرگی دارد، از جمله زعال سنگ ( عمدتا در کوههای آپالاش) ، سنگ آهن ،نفت و گاز طبیعی ( بیشتر در ایالات تکزاس و آلاسکا و کالیفرنیا) ، مس، بوکسیت ، سرب ، نقره ، روی، مولیبدم، تنکستن، جیوه و فسفات ، و رودهای عمده ای که مناسب تولید نیروی هیدروالکتریک است. اساس صنعتی آمریکا گوناگون است. صنایع مهم شامل آهن و فولاد ، و وسایل نقلیه موتوری ، الکتریک و الکترونیک ، غذایی، شیمیایی، سیمان، الومینیوم ، هوا – فضایی ، مخابرات و نساجی و پوشاک ، و انواع مختلف کالاهای مصرفی است. توریسم از منابع مهم درآمد ارز خارجی است. صنایع خدماتی بیش از سه چهارم نیروی کار را در بر دارد. امور مالی ، بیمه و بانکداری مهم است ، و وال استریت ( در نیویورک ) یکی از مهم ترین بورسهای اوراق بهادار در جهان است. سیاست اقاصادی آمریکا در سر تا سر جهان اعمال نفوذ می کند بنابر این احیاء فشار برای اعمال حمایت از تجارت داخلی در اواخر دهه 1980 و آغاز دهه 1990 موجب نگرانی بین المللی شد.
تاریخ معاصر : در آغاز قرن نوزدهم، ایالات متحد امریکا به موجب خرید لوئیزیانا مساحت کشور را دو برابر کرد. این تملک مرز ایالت متخد را به اعماق ناحیه سنترال لولندز کشاند. گسترش ایالات متحد امریکا به سوی غرب، اینکشور را از ملتی عقب مانده و زراعی به قدرتی جهانی مبدل کرد که از اقیانوس اطلس تا اقیانوس آرام وسعت داشت. در نتیجه چندین جنگ با مکزیک در دهه 1840 سرزمینهای جدید وسیعی – تکزاس ،کالیفرنیا ، آریزونا و نیومکزیکو – به اتحاد افزوده شد. میان شمال کشور که به طور فزاینده ای صنعتی میشد و جنوب کشور که زراعی بود بر سر مسأله برده داری تنش نمایان شد. این امر تحت ریاست جمهوری آبراهام لینکلن (1809 تا 1865) منجر به جنگ دااخلی گردید. شمال پیروز شد، ولی پس از خروج سربازان فدرال از جنوب در 187 تفکیک نژادی بار دیگر در جنوب برقرار شد و تا پس از جنگ جهانی دوم ادامه یافت. بین سالهای 1880 تا 1900 امریکا به صورت غول صنعتی درآمد. در همان زمان با سرازیری سیل مهاجرات به دنیای جدید به ویژه از آلمانو اروپای شرقی و روسیه، جمعیت کشور در حد کلانی افزایش یافت. علاقه به تجارت جهانی، درگیری آمریکا در خارج از کشور را افزایش داد شورش کوبا بر ضد سلطه اسپانیا امریکا را به جنگ با اسپانیا (1898) مشاند و موجب تسلط امریکا بر فیلیپین، پوئرتوریکو و گوام شد. شرکت امریکا در جنگ جهانی اول از 1917 پیروزی متفقین را سرعت بخشید، ولی در پرزیدنت وودرو ویلسون (1856 تا 1924) عدول شد. بعد از پایان جنگ امریکا به سیاست انزواگرایی و حمایت از تجارت داخلی عقب نشینی کرد. برقراری قانون منع تولید و فروش مشروبات الکلی (1919 تا 1933)موجب افزایش فعالیت بانداهی تبهکار و قاچاق شد، ولی دهه 1920 دوران پر رونقی بود تا اینکه در 1939 با سقوط بورس اوراق بهادار بحران اقتصادی آغاز گشت. سرمایه گذاری و مداخله از سوی دولت فدرال به واسطه برنامه «طرح جدید» پرزیدنت فرانکلین روزولت (1882 تا 1945) به اوضاع کمک کرد. حمله ژاپن به پایگاه دریایی پرل هاربر در 1941 امریکا را وارد جنگ جهانی دوم کرد. درگیری امریکا در صحنه جنگ اروپا و اقیانوس آرام سرنوشت ساز بود ودر 1945 این کشور را متعهد به نقشی جهانی به صورت ابر قدرت کرد. مساعدت آمریکا (از طریق طرح مارشال) در بازسازی اروپا و ژاپن مؤثر بود. طی جنگ سرد از اواخر دهه 1940 تا پایان دهه 1980، امریکا در برابر چیزی که آن را خطر جهانی اتحاد شوروی تعبیر میکرد ایستاد. امریکا به عنوان رهبر اتحاد غرب در اروپا، خاور دور، اقیانوسهای هند و آرام پایگاههای نظامی ایجاد کرد و بدین ترتیب بلوک شوروی رابه محاصره درآورد. امریکا در جنگ کره (1950 تا 1953) با نیروهای چین و کره شمالی درگیر شد و در گواتمالا (1954)، لبنان (1958 و 1983 تا 1985) ، جمهوری دومینیکن (1965)، پاناما(1968 و 1989) و گرادانا (1983) مستقیما مداخله نظامی کرد. ولی بزرگترین تعهد در ویتنام بود، جایی که از 1964 تا 1973 نیروهای امریکایی کوشیدند تامانع سلطه کمونیستها بر هندوچین شوند، ولی سرخوردگی فزاینده ازجنگ آمریکا را وادار به عقب نشینی کرد. ا زدهه 1950 جنبش حقوق مدنی – به رهبری مارتین لوترکینگ (1929 تا 1968) – برای کسب ح-حقوق کامل سیاسی برای سیاهپوستان و برای لغو جدایی نژادی در مدارس، بیمارستانها و غیره مبارزه کرد. در اوائل دهه 1960 پرزیدنت جان فیتز جرالد کندی (1917 تا 1963) تبعیض نژادی را غیر قانونی کرد. کندی از تهاجم ناموفق کوبا از سوی تبعیدیان راستگرا در 1961 حمایت کرد، با موفقیت بر شوروی فشار آورد تا موشکهایش را از کوبا برچیند (1962). در 1963 کندی ترور شد . در دهه 1970 مسائل رو به رشد اقتصادی منجر به انتخاب رونالد ریگان (متولد 1911) به ریاست جمهوری گردید. ریگان پیرو سیاست تثبیت اقتصاد کشور با کنترل میزان پول در گردش بود. امریکا به ادامه پشتیبانی از جنبشها و دولتهایی پرداخت که حمایت از آنها را مطابق با منافع غرب تلقی میکرد. برای مثال، حمایت از اسرائیل در خاورمیانه و تأمین تسلیحاتی چریکهای یونیتا درآنگولا و چریکهای کنترا در نیکاراگوا. با این حال مبارزه طلبی اقتصادی روز افزون ژاپن و فروریزی اقتدار شوروی در اروپای شرقی در 1989، سوالاتی را درباره نقش جهانی امریکا در آینده پیش کشیده است. در اوایل 1990 پرزیدنت جورج بوش (متولد 1924) برنامههای تعطیل بعضی از پایگاههای نظامی خارج از کشور را اعلام کرد. ولی کمی بعد در همان سال پس از تهاجم عراق به کویت (2 اوت 1990) ائتلاف بین المللی بر ضد عراق را سازماندهی کرد. نیروهای آمریکایی در نبرد سنگین ولی کوتاه مدت هوایی و زمینی (ژانویه و فوریه 1991) که کویت آزاد ساخت، نقش عمدهای ایفا کردند. در 1992 نیروهای آمریکایی اقدامات کمک رسانی در سومالی را رهبری کردند.همچنین در سال 2004 ارتش آمریکا رژیم بعث عراق را از صحنه قدرت کنار زد.
محمد رضا ::: دوشنبه 88/4/22::: ساعت 3:15 عصر